Chúng tôi kể một câu chuyện có lồng ghép nhưng câu ca dao vào để cho mọi người ở đây có thể thấy trầu cau xuất hiện trong tình yêu đôi lứa một cách rỏ ràng hơn

Vào một buổi sáng tinh mơ, có một chàng trai và một cô gái gặp nhau trong một hoàn cảnh thật thơ mộng và họ đã trò chuyện với nhau:

“Sáng ngày em đi hái dâu

Em gặp anh ấy ngồi câu thạch bàn

Và anh đứng dậy hỏi han

Hỏi rằng cô đã vội vàng đi đâu

Thưa rằng em đi hái dâu

Và anh mở túi đưa trầu mời ăn

Thưa rằng bác mẹ em răn

Làm thân con gái chớ ăn trầu người”

Cô gái vốn con nhà nền nếp, trọng gia phong khuôn phép nên chẳng dễ nhận trầu ngay. Và hơn nữa, nhận trầu là nhận lấy một sự ràng buộc nhất định về tình cảm, trong khi đây mới là buổi mới làm quen, cô chưa có nhiều hiểu biết về chàng trai nên cô thận trọng, khéo léo từ chối là lẽ đương nhiên. Nhưng đó lại chính là cơ hội để cho chàng trai giới thiệu về miếng trầu của mình:

“Trầu này trầu quế trầu hồi

Trầu loan trầu phượng, trầu tôi trầu mình

Trầu này trầu tính trầu tình

Trầu nhân, trầu ngãi, trầu mình, trầu ta

Trầu này têm tối hôm qua

Trầu cha, trầu mẹ đem ra mời nàng

Trầu này không phải trầu hàng

Không bùa, không thuốc sao nàng không ăn?

Hay nàng chê khó, chê khăn

Xin nàng đứng lại mà ăn trầu này”

Đây quả là miếng trầu “đặc biệt” được đưa ra mời trong một thời điểm “đặc biệt”. Nó hội tụ tất cả những gì đẹp đẽ, sang trọng nhất bởi miếng trầu đó được têm bằng tấm lòng chân thành, tình cảm trong sáng của chàng trai. Cô gái biết được lai lịch, giá trị của miếng trầu mà qua đó biết được lai lịch, giá trị của người mời trầu. Lời mời trầu của chàng trai rất tình tứ và có duyên khiến cô gái cũng dần phải xiêu lòng. Nhưng chẳng lẽ lại đồng ý ngay! Vì vậy, cô đành tỏ thái độ lững lờ nửa vời, cũng là để “báo hiệu” cho chàng trai:

“Miếng trầu ăn nặng bằng chì

Ăn rồi em biết lấy gì đền ơn”

Được lời như cởi tấm lòng, chàng trai tiến tới khẳng định một lần nữa giá trị của miếng trầu và ngầm ý bảo với cô gái rằng việc mời trầu, nhận trầu là hoàn toàn tự nguyện và chàng luôn tôn trọng ý kiến của cô:

“Trầu này têm những vôi Tàu

Giữa thêm cát cánh hai đầu quế cay

Trầu này ăn thật là say

Dù mặn dù nhạt dù cay dù nồng

Dù chẳng nên nghĩa vợ chồng

Xơi dăm ba miếng kẻo lòng nhớ thương”

Sau buổi làm quen đó, hai người dần có cảm tình với nhau và tình yêu bắt đầu chớm nở. Để đến khi chàng trai sang nhà chơi thì cô gái đã có thể chủ động mời trầu:

“Ra vườn hái quả cau xanh

Bổ ra làm sáu cho anh xơi trầu”

Cau bổ làm sáu là loại cau vừa đủ độ chín, không non cũng không già. Qua việc mời trầu này, cô gái đã kín đáo bày tỏ thái độ ưng thuận trước chàng trai. Và ngọn lửa tình yêu nhen lên đã giúp cô gái vượt qua những ràng buộc gò bó của lễ giáo phong kiến để chủ động ướm hỏi chàng trai:

“Anh về cuốc đất trồng cau

Cho em vun ké dây trầu một bên

Chừng nào trầu nọ bén lên

Cau kia bén trái lập nên cửa nhà”

Và đôi khi cô gái cũng không kém phần bạo dạn, tinh nghịch:

“Có trầu mà chẳng có cau

Làm sao cho đỏ môi nhau thì làm…”

Được cô gái “mở đường chỉ lối”, chàng trai sung sướng như mở cờ trong bụng, nói thẳng ước muốn của mình mà không cần e ngại:

“Vào vườn hái quả cau non

Anh thấy em giòn muốn kết nhân duyên”

Tình yêu đã khiến cho cuộc đời của đôi lứa trở nên đẹp hơn và giúp họ lạc quan, càng tin tưởng vững chắc vào tình yêu của mình. Trên cơ sở tình yêu đó, họ tiến tới hôn nhân “trúc mai sum họp một nhà”. Chỉ có tình yêu chân thành, nồng thắm thì mới có thể giúp họ “một trăm chỗ lệch cũng kê cho bằng”, thông cảm và vị tha cho nhau:

Đêm khuya thiếp mới hỏi chàng

Cau khô ăn với trầu vàng xứng không?

Hỏi là hỏi thế thôi chứ thực ra cô gái đã ngầm khẳng định tình yêu của mình với chàng trai mà cô đã nguyện gắn bó suốt đời. Tình yêu đó sẽ giúp họ vượt qua khó khăn, vất vả để xây dựng hạnh phúc bền vững…